Από το βιβλίο της Μάρως Βαμβουνάκη «Το φάντασμα της αξόδευτης αγάπης»
...
Οι έρωτες που μας σημάδεψαν δεν ήταν σχέσεις κοινωνικές, δεν ήταν συναναστροφές κοσμικές, ούτε για να «περνάμε καλά». Τι φτηνό αυτό το «περνάω»! Σαν «ξεπετάω». Οι σχέσεις που έχτισαν και καταστράφηκαν πάντα θα είναι το κτίσμα μας και η κατεδάφισή μας , και καμιά σχέση δεν έχουν με φιλία αυτά που έγιναν. Δεν μπορούν να προσποιηθούν –δεν επιτρέπεται- την αεράτη άνεση της χαρωπής φιλίας ˙ είναι πάντα πληγωμένες και πάντα θυμωμένες, σαν παιδιά προδομένα από τους γονείς τους. Έτσι πρέπει. Ο έρωτας είναι απολίτιστος, όχι πολιτισμένος, δεν πίνεις μαζί του έναν καφέ για να πεις τα νέα σου, για να δώσεις μετά φιλάκι στον αέρα και να πετάξεις ένα βάναυσα ανάλαφρο: «Να μη χαθούμε...» ή «Τα λέμε».
...
ένας έρωτας αληθινός, κι αν χώρισε, δεν αλλάζει. Μένε εκεί, μνημείο του βίου και της πολιτείας μας, ακίνητο σύμβολο μιας απόπειρας για αιωνιότητα που πληρώθηκε ακριβά.. Δεν γίνεται να εξελίξεις μια τέτοια ιστορία μετά το χωρισμό. Είναι πικρό, είναι ιερόσυλο. Μας τιμωρεί η καρδιά για τέτοια επιπολαιότητα και τέτοια ασέβεια. Πρέπει να εκτιμάμε όσα μας έφτασαν σε ακραία χαρά, σε ακραία ελπίδα, σε ακραίο πόνο. Είναι φοβερό βήμα ένας έρωτας όσο κι αν έληξε αποτυχημένος. Υπήρξε «σφετερισμός του απόλυτου». Δεν ξαναγγίζεται αυτό.
...
Να θες να ζήσεις σε βαθμό θανάτου με τον αγαπώμενο. Να θες να διαλυθείς μέσα στη δική του σάρκα και να αφανιστείς μέσα στο δικό του αίμα, για να υπάρξεις περισσότερο. Τούτη η μυστηριακή ένωση, που θυμίζει τελετουργία, δεν διδάσκεται αλλά προέρχεται από μια γνώση προσωπική, φυσική, κυτταρική, εμπειρική όλων όσοι έφτασαν σε μια τέτοιου βαθμού και ποιότητας συνάντηση. Πως να μην είναι ο έρωτας πανίσχυρος; Θαυματουργός, καταστροφικός και αυτοκαταστροφικός. Σε μεταβάλλει σε σπόρο που από μόνος του ποθεί να ζήσει πεθαίνοντας, Βυθιζόμενος στο χώμα του άλλου. Είναι τόσο επιτακτικές αυτές οι παράλογες λαχτάρες, ώστε ακυρώνονται τα όρια, τα πρέπει και καθετί μέχρι τώρα γνωστό. Το υποσυνείδητο απελευθερώνει τις καταπιέσεις του. Που αλλού ο άνθρωπος δεν είναι ταυτόχρονα άγγελος και θηρίο πρωτόγονο;
...
Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου -όσο βάρβαρα και να τους αποδιώχνει ο άλλος- δεν απομακρύνονται, γιατί δεν αντέχουν να παραδεχτούν μιαν απόρριψη, μια δική τους αποτυχία στη σχέση. Τους είναι αβάσταχτη μια ματαίωση και μια παραίτηση. Τους είναι αδιανόητο πως κάποιος δεν τους επιθυμεί. Δεν το χωράει ο νους τους. Τους εξοργίζει επικίνδυνα και τους ερεθίζει τις μειονεξίες. Δεν είναι μόνο αδυναμία η άρνηση να πουν αντίο, όταν όλα φανερώνουν πως αυτό οφείλουν να πουν, η άρνηση να καταλάβουν πως μια σχέση τέλειωσε. Είναι και ο υπέρμετρος εγωισμός, πεισματωμένος, αγριεμένος κι αδίστακτος, ώστε επιμένουν να συντηρούν εκείνο που θέλουν , να επιδιώκουν αυτό που επιθυμούν, να εκδικούνται κάποτε εκείνον που τους τα χαλάει και δεν τους παρέχει ό,τι ζητούν. Τον λατρεύουν όσο τους δίνεται και τον μισούν όταν τους αφήνει. Με τίποτε δεν ηρεμούν.
...
Καμιά λέξη δεν είναι πιο ασταθής όσο το «ποτέ» και το «πάντα» στα ανθρώπινα. Ειδικά στον έρωτα, ένα «πάντα» καλύπτει με ειλικρίνεια μονάχα την ώρα που προφέρεται. Είναι στα μυστήρια δικαιώματα του μυστήριου έρωτα κι αυτό. Θα πρέπει να το γνωρίζουμε από την αρχή, από τη στιγμή που μέσα μας ανθεί η ερωτική ανάγκη. Κι ύστερα, το πρόσωπο που ερωτευόμαστε, ή μας ενθουσιάζει ως φίλος, ως συνεργάτης, ως οτιδήποτε, δεν είναι πάντοτε το αληθινό ή δεν είναι το μόνο πρόσωπο του άλλου. Δεν είναι ολόκληρο και ενιαίο το πρόσωπο του άλλου. Με άλλο χαρακτήρα ξεκινάς μια σχέση και με άλλο χαρακτήρα βρίσκεσαι με τον καιρό.
...
Στις συναντήσεις δύο ερωτευμένων πλασμάτων ο χρόνος γι’ αυτούς , κατά θαυμαστό τρόπο, γίνεται «τώρα»˙ ερωτευμένων με τον αληθινό έρωτα τον καθολικό, τον αμοιβαίο, της κοινής υπηρεσίας, της συνεννόησης και όχι της παρανόησης, τον πραγματικό έρωτα για δύο, όχι τον φαντασιακό του έρημου ενός. Περνούν μαζί ,αβίαστα και φυσικά, χωρίς προσπάθεια, χωρίς ίσως ούτε συναίσθηση, στο εκστατικό «τώρα» που τους απορροφά τη χωριστή, διαιρεμένη ζωή και τον χωριστό άλλο χρόνο. Είναι η ένωση που δεν μπορεί να είναι ένωση και με το «νυν». Κι αν εκείνες τις στιγμές ορκίζονται ο ένας στον άλλον «για πάντα», το εννοούν, ένα τέτοιο «τώρα’ που τους χαρίστηκε δεν μπορεί παρά να είναι και «πάντα». Πρόκειται για μια από τις πιο συνταρακτικές εμπειρίες της ψυχής και του σώματος, αδύνατο να λησμονηθεί αν κάποτε βιώθηκε, διότι πρόκειται για εμπειρία Παραδείσου.
...
«Δεν είναι κάθε στιγμή, στιγμή απόφασης» έλεγε ξανά και ξανά σ’ εμάς τους νεότερους ένας δάσκαλος.... Είναι πολύ επικίνδυνο που τις πιο σοβαρές επιλογές ζωής τις κάνομε νέοι...»Προσέξτε μην μπλέκετε σε λαθεμένους βιαστικούς έρωτες μας έλεγε ο ίδιος άνθρωπος. «Γιατί και να περάσει έπειτα από δίπλα σας ο άνθρωπος της ζωής σας δεν θα τον δείτε».
...
Όποιος αγαπά , και με το ελάχιστο που του επιστρέφεται, χαίρεται, Ενώ εκείνος που δεν μπορεί να αγαπά είναι πίθος των Δαναΐδων. Όση αγάπη κι αν του προσφέρουν, κλαίγεται και τρώγεται. Τίποτα δεν τον γεμίζει
...
Οι έρωτες που μας σημάδεψαν δεν ήταν σχέσεις κοινωνικές, δεν ήταν συναναστροφές κοσμικές, ούτε για να «περνάμε καλά». Τι φτηνό αυτό το «περνάω»! Σαν «ξεπετάω». Οι σχέσεις που έχτισαν και καταστράφηκαν πάντα θα είναι το κτίσμα μας και η κατεδάφισή μας , και καμιά σχέση δεν έχουν με φιλία αυτά που έγιναν. Δεν μπορούν να προσποιηθούν –δεν επιτρέπεται- την αεράτη άνεση της χαρωπής φιλίας ˙ είναι πάντα πληγωμένες και πάντα θυμωμένες, σαν παιδιά προδομένα από τους γονείς τους. Έτσι πρέπει. Ο έρωτας είναι απολίτιστος, όχι πολιτισμένος, δεν πίνεις μαζί του έναν καφέ για να πεις τα νέα σου, για να δώσεις μετά φιλάκι στον αέρα και να πετάξεις ένα βάναυσα ανάλαφρο: «Να μη χαθούμε...» ή «Τα λέμε».
...
ένας έρωτας αληθινός, κι αν χώρισε, δεν αλλάζει. Μένε εκεί, μνημείο του βίου και της πολιτείας μας, ακίνητο σύμβολο μιας απόπειρας για αιωνιότητα που πληρώθηκε ακριβά.. Δεν γίνεται να εξελίξεις μια τέτοια ιστορία μετά το χωρισμό. Είναι πικρό, είναι ιερόσυλο. Μας τιμωρεί η καρδιά για τέτοια επιπολαιότητα και τέτοια ασέβεια. Πρέπει να εκτιμάμε όσα μας έφτασαν σε ακραία χαρά, σε ακραία ελπίδα, σε ακραίο πόνο. Είναι φοβερό βήμα ένας έρωτας όσο κι αν έληξε αποτυχημένος. Υπήρξε «σφετερισμός του απόλυτου». Δεν ξαναγγίζεται αυτό.
...
Να θες να ζήσεις σε βαθμό θανάτου με τον αγαπώμενο. Να θες να διαλυθείς μέσα στη δική του σάρκα και να αφανιστείς μέσα στο δικό του αίμα, για να υπάρξεις περισσότερο. Τούτη η μυστηριακή ένωση, που θυμίζει τελετουργία, δεν διδάσκεται αλλά προέρχεται από μια γνώση προσωπική, φυσική, κυτταρική, εμπειρική όλων όσοι έφτασαν σε μια τέτοιου βαθμού και ποιότητας συνάντηση. Πως να μην είναι ο έρωτας πανίσχυρος; Θαυματουργός, καταστροφικός και αυτοκαταστροφικός. Σε μεταβάλλει σε σπόρο που από μόνος του ποθεί να ζήσει πεθαίνοντας, Βυθιζόμενος στο χώμα του άλλου. Είναι τόσο επιτακτικές αυτές οι παράλογες λαχτάρες, ώστε ακυρώνονται τα όρια, τα πρέπει και καθετί μέχρι τώρα γνωστό. Το υποσυνείδητο απελευθερώνει τις καταπιέσεις του. Που αλλού ο άνθρωπος δεν είναι ταυτόχρονα άγγελος και θηρίο πρωτόγονο;
...
Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου -όσο βάρβαρα και να τους αποδιώχνει ο άλλος- δεν απομακρύνονται, γιατί δεν αντέχουν να παραδεχτούν μιαν απόρριψη, μια δική τους αποτυχία στη σχέση. Τους είναι αβάσταχτη μια ματαίωση και μια παραίτηση. Τους είναι αδιανόητο πως κάποιος δεν τους επιθυμεί. Δεν το χωράει ο νους τους. Τους εξοργίζει επικίνδυνα και τους ερεθίζει τις μειονεξίες. Δεν είναι μόνο αδυναμία η άρνηση να πουν αντίο, όταν όλα φανερώνουν πως αυτό οφείλουν να πουν, η άρνηση να καταλάβουν πως μια σχέση τέλειωσε. Είναι και ο υπέρμετρος εγωισμός, πεισματωμένος, αγριεμένος κι αδίστακτος, ώστε επιμένουν να συντηρούν εκείνο που θέλουν , να επιδιώκουν αυτό που επιθυμούν, να εκδικούνται κάποτε εκείνον που τους τα χαλάει και δεν τους παρέχει ό,τι ζητούν. Τον λατρεύουν όσο τους δίνεται και τον μισούν όταν τους αφήνει. Με τίποτε δεν ηρεμούν.
...
Καμιά λέξη δεν είναι πιο ασταθής όσο το «ποτέ» και το «πάντα» στα ανθρώπινα. Ειδικά στον έρωτα, ένα «πάντα» καλύπτει με ειλικρίνεια μονάχα την ώρα που προφέρεται. Είναι στα μυστήρια δικαιώματα του μυστήριου έρωτα κι αυτό. Θα πρέπει να το γνωρίζουμε από την αρχή, από τη στιγμή που μέσα μας ανθεί η ερωτική ανάγκη. Κι ύστερα, το πρόσωπο που ερωτευόμαστε, ή μας ενθουσιάζει ως φίλος, ως συνεργάτης, ως οτιδήποτε, δεν είναι πάντοτε το αληθινό ή δεν είναι το μόνο πρόσωπο του άλλου. Δεν είναι ολόκληρο και ενιαίο το πρόσωπο του άλλου. Με άλλο χαρακτήρα ξεκινάς μια σχέση και με άλλο χαρακτήρα βρίσκεσαι με τον καιρό.
...
Στις συναντήσεις δύο ερωτευμένων πλασμάτων ο χρόνος γι’ αυτούς , κατά θαυμαστό τρόπο, γίνεται «τώρα»˙ ερωτευμένων με τον αληθινό έρωτα τον καθολικό, τον αμοιβαίο, της κοινής υπηρεσίας, της συνεννόησης και όχι της παρανόησης, τον πραγματικό έρωτα για δύο, όχι τον φαντασιακό του έρημου ενός. Περνούν μαζί ,αβίαστα και φυσικά, χωρίς προσπάθεια, χωρίς ίσως ούτε συναίσθηση, στο εκστατικό «τώρα» που τους απορροφά τη χωριστή, διαιρεμένη ζωή και τον χωριστό άλλο χρόνο. Είναι η ένωση που δεν μπορεί να είναι ένωση και με το «νυν». Κι αν εκείνες τις στιγμές ορκίζονται ο ένας στον άλλον «για πάντα», το εννοούν, ένα τέτοιο «τώρα’ που τους χαρίστηκε δεν μπορεί παρά να είναι και «πάντα». Πρόκειται για μια από τις πιο συνταρακτικές εμπειρίες της ψυχής και του σώματος, αδύνατο να λησμονηθεί αν κάποτε βιώθηκε, διότι πρόκειται για εμπειρία Παραδείσου.
...
«Δεν είναι κάθε στιγμή, στιγμή απόφασης» έλεγε ξανά και ξανά σ’ εμάς τους νεότερους ένας δάσκαλος.... Είναι πολύ επικίνδυνο που τις πιο σοβαρές επιλογές ζωής τις κάνομε νέοι...»Προσέξτε μην μπλέκετε σε λαθεμένους βιαστικούς έρωτες μας έλεγε ο ίδιος άνθρωπος. «Γιατί και να περάσει έπειτα από δίπλα σας ο άνθρωπος της ζωής σας δεν θα τον δείτε».
...
Όποιος αγαπά , και με το ελάχιστο που του επιστρέφεται, χαίρεται, Ενώ εκείνος που δεν μπορεί να αγαπά είναι πίθος των Δαναΐδων. Όση αγάπη κι αν του προσφέρουν, κλαίγεται και τρώγεται. Τίποτα δεν τον γεμίζει
"Από παντού ακούς χείλη πικρά να συμπεραίνουν πως δεν υπάρχει συναίσθημα, δεν υπάρχει φιλία, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη, αξίες, φιλότιμο. Οι άνθρωποι παραπονιούνται πως τους αγαπούν. Είναι εξάρτηση να περιμένεις από τους άλλους να σου χαρίσουν την αγάπη. Η αγάπη όντως είναι η μεγάλη πλήρωση της ύπαρξης, αλλά μόνο όταν πρόκειται για αγάπη που δίνεις. Όσο κι αν αγαπιέσαι, το ανικανοποίητο θα επιμένει ζοφώδες στην καρδιά, αν αυτή η καρδιά δεν μπορεί να αγαπήσει. Γεμίζουμε μονάχα από την αγάπη που εμείς δίνουμε, από την πίστη που ασκούμε, από όσα δικά μας χαρίζουμε. Ακόμη κι η ψυχή διά της απωλείας της κερδίζεται.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕίναι μοίρα ή ελεύθερη επιλογή η ικανότητά μας στο συναίσθημα; Πρέπει να είναι ελεύθερη επιλογή, γι΄ αυτό και η καρδιά είναι διαρκώς θυμωμένη με τον μίζερο εαυτό μας που τη στενεύει. Κι αν είναι δύσκολο να βρίσκουμε αγάπες, είναι πολύ πιο δύσκολο να αγαπάμε· προϋποθέτει μεταστροφή της εγωιστικά εκπαιδευμένης προσωπικότητάς μας κάτι τέτοιο. Όσο την αρνούμαστε τη μεταμόρφωση, η επιδημία της ανίας και της κατάθλιψης εξαπλώνεται, σαν φάντασμα στοιχειώνει τη ζωή μας".
...Οι αλήθειες της Μάρως Βαμβουνάκη